Financiering van zorg

Spelers gezondheidszorg
De Nederlandse zorgautoriteit (Nza)
Zorginstituut Nederland (ZiNL) dit instituut bepaalt wat wel en niet in het zorgpakket komt
Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) bepaalt of langdurige zorg geïndiceerd mag worden
Voor de zorg thuis neemt de wijkverpleegkundige steeds meer over
Centraal Administratie Kantoor (CAK), bepaalt de hoogte van eigen bijdrage bij bijvoorbeeld een verpleeghuisopname
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport (VWS)
Verschillende belangenorganisaties:
– Zorgverzekeraars Nederland
– Actiz  (Zorgondernemers)
– NPCF (Nederlandse patiënten consumenten federatie)
– LHV (Landelijke Huisartsen Vereniging)
– NHG (Nederlands huisartsen genootschap)
– NVZ (Nederlandse vereniging van Ziekenhuizen)

Er zijn twee huisartsen verenigingen omdat ze het niet met elkaar eens kunnen worden.
Het CIZ, CAK en Nza zijn belangrijk voor het bepalen van beleid. De overheid heeft invloed op alles de zorgverzekeraar, zorgaanbieder en patiënt.

Financiering van zorg in Nederland
Het meeste geld voor het bekostigen van de zorg komt uit de zorgverzekering en daarna uit de AWBZ (algemene wet bijzondere zorgkosten).  Daarnaast wordt de zorg gefinancierd uit belasting, eigen betalingen (eigen risico) en aanvullende verzekeringen. In Nederland hoeven de inwoners relatief weinig te  betalen aan eigen bijdrage . Het is echter de vraag of een verhoging een oplossing is omdat mensen daardoor wellicht langer thuis blijven.  Dat er iets moet gebeuren is wel duidelijk de zorgkosten zijn fors gestegen van 46,9 miljard in 2006 naar 90 miljard in 2011.
In 2006 is de marktwerking gestart om de groei van de zorgkosten tegen te gaan. De vergrijzing kan de hoge zorgkosten maar deels verklaren. In Nederland  zijn de kosten langdurige zorg hoog als er niets veranderd in het beleid worden de zorgkosten in 2050 heel veel duurder dan langdurige zorg in bijvoorbeeld Duitsland en Frankrijk. In andere landen zoals Polen en Slovenië zorgt familie voor ouderen waardoor de langdurige zorg minder is daar.

Oorzaken stijging zorgkosten
Chronische ziekten, bijvoorbeeld een hartaanval vroeger overleed iemand daaraan , door nieuwe techniek kunnen mensen langer in leven blijven waardoor er meer kosten gemaakt worden. (Groei aantal patiënten)
Comoborditeit (demografische ontwikkelingen).
Snelle opname verpleeghuis (verruimde indicaties en inhoud basispakket)
Door prenatale testen minder gehandicapten,  maar doordat vrouwen op latere leeftijd kinderen krijgen meer kinderen met syndroom van down (Nieuwe dure technologieën)
Diagnostiek verbeterd waardoor er eerder een sticker geplakt wordt en een kind bijvoorbeeld gediagnosticeerd wordt met ADHD of autisme.
Botox inspuiten bij overmatige zweten vroeger moest je er mee leren omgaan. (Meer aandacht voor kwaliteit van leven en welzijn)
Farmacie industrie het behandelen van ziektebeeld met medicatie in plaats van leefstijl bij bijvoorbeeld de menopauze of depressie.

Geschiedenis van de financiering van de gezondheidszorg
Vroeger werd de zorg gefinancierd vanuit de kerk, stichting, klooster.
Vanaf de jaren 80 tot 2000 ontstaan er wetten om de kosten te beheersen.
Er worden prijsafspraken gemaakt. Ziekenhuizen ontvangen een budget op basis van aantal inwoners en capaciteit. Voor de ziekenhuizen was er geen prikkel om te innoveren of te veranderen er was geen motivatie om harder te werken.  Daardoor ontstond de wachtlijsten problematiek patiënten gingen naar het buitenland. Vervolgens werd de zorg gefinancierd op basis van behandelingen en verrichtingen, hierdoor verdwenen de wachtlijsten. De kwaliteit werd echter minder en de kosten gingen omhoog.

Marktwerking
Vanaf 2006 is de marktwerking gestart. De overheid schrijft niet voor wat de minimaal prijs is voor behandelingen er is ruimte voor onderhandeling tussen de partijen. Het is een vrije markt zoals ook geldt voor supermarkten en restaurants. Het doel van de marktbewerking was het stimuleren en belonen van zuinig en doeltreffend gedrag van de drie marktpartijen in de gezondheidszorg (verzekeraar, aanbieder en patiënt).
Met de marktwerking in de gezondheidszorg is de bijdrage van het eigen risico verhoogd.  Er is meer vrijheid en transparantie voor zorgvragers.  Meer concurrentie patiënten kunnen zorgaanbieders vergelijken. Overheid stelt een kader in plaats van wetten.

Concurrentie in de zorg
De vraag of de concurrentie in de zorg daadwerkelijk het effect heeft zoals beoogd werd.  De patiënt is ziek en leeft in onzekerheid zal daardoor waarschijnlijk niet de zorgaanbieders gaan vergelijken. Doordat de patiënt een verzekering afsluit is er kans op moral hazard. Moral hazard is de gedachte ik heb toch een verzekering  een beetje last van mijn rug maar toch fysiotherapie in het pakket wat wordt vergoed. Mensen gaan dus makkelijk met de verzekering om.  Daarnaast wordt het risico mijdend gedrag verminderd, de blessure wordt toch wel behandeld door de fysiotherapeut. Ondanks de concurrentie zijn verzekeringen en zorginstelling regionaal georganiseerd.

Zorgverzekeringswet
Sinds de start van de marktwerking is ook de zorgverzekeringswet gestart. Het doel van de wet was het bevorderen van de marktwerking.  Sinds 2006 heeft iedereen een verplichte basiszorgverzekering voorheen was dit geregeld in fondsen.  Naast de verplichte basis kunnen mensen zich ook aanvullend verzekering. Mensen met een laag inkomen kunnen een aanvullende verzekering krijgen.

Diagnose Behandel Combinaties
De zorg is onder verdeeld in eerstelijns en tweedelijns zorg, naar de eerstelijns zorg kunnen patiënten gaan zonder een verwijzing.  Bij bepaalde zorg zijn de prijzen vastgesteld, omdat de overheid bepaalde zorg nodig vind zoals ambulancezorg. Bij populatiebekostiging wordt de huisarts betaalt naar de hoeveelheid inwoners en hoeveelheid chronische zieken binnen het patiëntenbestand. Met de zorgverzekeringswet zijn er Diagnose Behandel Combinaties(DBC) ontwikkeld.  Een DBC pakket voor bijvoorbeeld een botbreuk is een gemiddelde van alle zorgkosten. Wanneer er dure handelingen nodig zijn zoals een operatie of een overnachting zullen de kosten van de DBC omhoog gaan. Alle ziekenhuizen in Nederland hebben een gezamenlijk plafond om de DBC’s uit te bekostigen als er één ziekenhuis overheen gaat worden alle ziekenhuizen gekort. Echter worden de DBC vaker hoger gedeclareerd dan de werkelijk geleverde zorg. Een KNO-arts die bijvoorbeeld alleen oorsmeer had verwijderd heeft het declareert als zijnde operatie waardoor er een hogere DBC gedeclareerd wordt dan nodig.

Langdurige zorg
In 1968 is de AWBZ gestart voor de chronische onbetaalbare zorg. Voor een AWBZ is een indicatie nodig die door het zorgkantoor worden afgegeven. In Nederland zijn er 32 regionale zorgkantoren, grote van de regio is afhankelijk van de bevolkingsdichtheid.
Intramurale zorg is de zorg in verzorgings- en verpleeghuizen, dit wordt bekostigd uit zorg zwaarte pakketten(ZZP). Dit is een integraal pakket waaruit alles zoals verblijf, behandeling, woonzorg en dagbesteding wordt betaald. Bij de extramurale zorg, oftewel zorg bij mensen thuis wordt de zorg bekostigd door losse extramurale prestaties zoals verpleging, persoonlijk verzorging en begeleiding.
De AWBZ en nu de Wet langdurig zorg (Wlz) zijn bedoeld voor langdurig onbetaalbare zorg. Hervorming is nodig omdat de kosten blijven stijgen. Als het stijgt op de manier zoals het nu doet gaat de helft van het inkomen naar de gezondheidszorg. Met de overgang van AWBZ naar Wlz is deze alleen voor mensen met de zwaarste en langdurige zorg. Lichtere vormen gaan naar de gemeente zoals begeleiding en persoonlijk verzorging aan huis of naar de zorgverzekeraar verzorging en verpleging en langdurige geestelijke gezondheidszorg.  Er wordt een hogere eigen bijdrage gevraagd naar vermogen.  Ouderen moeten langer thuis blijven wonen bij een ZZP 1-4 moet men thuis blijven wonen. 

WMO
De WMO is naar de gemeente overgeheveld met meer taken maar er is wel een bezuinigingsslag overheen gegaan. Begeleiding en recht op huishoudelijk hulp zijn naar de gemeente gegaan.

Zorg in natura en PGB
Zorg in natura wordt door het zorgkantoor of de gemeente geregeld.  Een andere manier om de zorg te financieren is het persoonsgebonden budget. Bij een PGB krijgen cliënten een geldbedrag om zorg in te kopen. De cliënt en zorgaanbieder maken dan afspraken.  Een PGB kan eventueel in combinatie met zorg in natura.  Het kabinet maakt geld vrij om fraude met het PGB te bestrijden. Vanaf 2015 wordt het PGB via de sociale verzekeringsbank betaalt.