Regie over eigen leven
Veel mensen denken dat euthanasie een recht is, maar dat is het niet. Er zijn veel regels verbonden aan euthanasie, daarbij hoort dat een arts achter de euthanasie moet kunnen staan.
De laatste jaren staat pijn niet meer centraal bij de vraag voor euthanasie, maar ook zingeving en kwaliteit van leven staan bij de vraag voor euthanasie vaak centraal. De essentie van zingeving is verbondenheid en er zijn vier zinbehoeften:
1. Ervaren dat je leven doel heeft
2. Ervaren dat manier van leven moreel te rechtvaardigen is
3. Besef van eigenwaarde (verbondenheid, respect en erkenning)
4. Besef van competentie (eigen keuzes en beslissingen kunnen maken)
Euthanasie plegen bij een gebrek aan zingeving is moeilijk om dat het ook een van tijdelijk aard kan zijn. Bijvoorbeeld net na het overlijden van een dierbare.
Een wilsverklaring alleen geeft geen recht op euthanasie. De wil tot euthanasie moet een actieve wens zijn en ook actief uitgedragen worden, het tekenen van een wilsverklaring is niet voldoende. De wil tot euthanasie moet door middel van gesprekken uitgedragen worden. Wanneer er binnen het sociale netwerk bekendheid is wordt de wens door de arts vaak ook serieuzer genomen.
In België is het zelfs al legaal om vanaf 12 jaar euthanasie te plegen.
In de huidige vorm van de gezondheidszorg zijn artsen vertrouwde met behandelen en niet met gespreksvoering. Daardoor wordt er veel (onnodig) doorbehandeld zodat het gesprek over het levenseinde niet gevoerd hoeft te worden.
Het gebeurt nog al eens dat mensen waarbij de euthanasie wens niet ingewilligd wordt het lot in eigen handen nemen, zo zijn er ook boeken geschreven hoe men dat moet doen. Dit gaat echter vaak mis omdat het niet goed gebeurd met alle gevolgen van dien
De levenseindekliniek is een organisatie waar mensen met een euthanasie wens naar toe kunnen als:
• Er een actieve wens is door middel van een wilsverklaring
• De cliënt niet geholpen wordt door de eigen (huis)arts
Bij de levenseindekliniek is er samenwerking tussen de arts en de verpleegkundigen, zij onderzoeken samen de vraag voor euthanasie en moeten beide eens zijn met het besluit om het verzoek te honoreren. Hierbij wordt er ook naar het eigen gevoel geluisterd. De kliniek beschikt niet over bedden, mensen overlijden liever ergens anders bijvoorbeeld thuis dan in de kliniek.
Het is belangrijk dat de euthanasievraag vrijwillig is en niet de wens is van de familie.
Er kunnen twee vormen gebruikt worden, euthanasie of hulp bij zelfdoding.
Bij euthanasie wordt er een infuusnaald ingebracht en via de pomp een slaapmiddel en later het dodelijk middel toegediend. Als er sprake is van hulp bij zelfdoding krijgt de cliënt een drankje maar moet dit zelf opdrinken en heeft tot het laatste moment de regie. De voorkeur is dan ook het laatste. Als dit niet kan wordt er voor de intraveneuze methode gekozen. Indien mogelijk, bij bijvoorbeeld aandoeningen aan het maag –darmstelsel wordt de pomp dan ook door de cliënt zelf omgezet.
Er wordt altijd een infuusnaald ingebracht zodat er eventueel medicatie extra toegediend kan worden als het overlijden langer dan een uur duurt.
Om ervoor te zorgen dat mensen door het drankje niet gaan braken krijgen ze een dag van tevoren al primperan.
De levenseindekliniek heeft een hoge werkdruk, soms zijn mensen pas na 6 tot 9 maanden aan de beurt. Cliënten die de aanvraag op psychische redenen hebben ingediend hebben het soms in die tijd al zelfmoord gepleegd.
Een kort spoedtraject duurt meestal 2 tot 3 weken dit is meestal het geval als het traject door de huisarts al doorlopen is maar het toch niet kan doen. Oncologische patiënten en mensen met dementie hebben voorrang. Bij dementie kan in een later stadium ook euthanasie uitgevoerd worden, maar veel artsen hebben daar moeite mee. Wanneer de cliënt nog wilsbekwaam is kan hij/zij de wens tot euthanasie bij bepaalde achteruitgang op video vastleggen.
Euthanasie mag altijd nog op het laatste moment af gezegd of gestopt worden.
Nadat iemand overleden is door euthanasie moet de schouwarts langs komen omdat het om een niet natuurlijke dood gaat. De schouwarts moet de officier van justitie inschakelen waarna het lichaam vrijgegeven wordt.