Voorbereiding les regie eigen leven

Wat vreest KNMG in dit artikel en welke vragen willen zij met het gevraagde onderzoek eerst beantwoord zien?
De KNMG vreest dat het wetsvoorstel met betrekking tot vrije wil gaat botsen met de Euthanasiewet.  Een maatschappelijke discussie moet aan het onderzoek ten grondslag liggen,om hoeveel mensen het gaat, welke problemen hebben ze en aan welke oplossing ze zelf denken. Daarbij moet de vraag gesteld worden of de huidige wet niet kan aansluiten bij de wensen van vrije wil omdat deze ruimer is dan men denkt.

Beschrijf hoe de aard van de euthanasieverzoeken door de jaren heen veranderd is en hoe dit komt.
Tussen 1977 en 1990 nam de verzoeken voor euthanasie iets toe tussen 1991 en 2004 daalde dit weer licht en stabiliseerde tussen 2005 en 2007. Sinds de invoering van de euthanasie wet 2001/2002 zijn er wel meer meldingen, maar de verzoeken aan de huisarts is niet gestegen. Door de transparantie van de wet wordt het wel meer gemeld en besproken, maar niet meer uitgevoerd. 

Wat is tegenwoordig de belangrijkste reden achter het euthanasieverzoek?
Verlies van waardigheid en zingeving zijn tegenwoordig  naast pijn ook belangrijke redenen voor een euthanasieverzoek.

Wat vind jij? Is deze huidige reden voldoende grond om tot euthanasie over te gaan?
Het blijft een moeilijk onderwerp, maar er moet wel eerst onderzocht worden of de waardigheid/zingeving op een bepaalde manier teruggebracht kan worden voordat er over gegaan wordt tot zoiets drastische als euthanasie. Ik vind een lastig vraagstuk ik zou hier als huisarts zijnde wat moeilijker achter kunnen staan ,dan wanneer iemand zichtbaar pijn heeft. Een individuele situatie moet wel goed gekend zijn alvorens een beslissing genomen kan worden.

Het ‘voltooid leven’ is een subjectief begrip; wat wordt daarmee bedoeld?
Voltooid leve is voor iedere persoon een ander begrip het is  maar net wat een persoon eronder verstaat. 

Wat zou je zelf (als oudere) onder een voltooid leven verstaan?
Als ik in het leven heb bereikt wat ik wilde bereiken en weduwe geworden ben. Voor een voltooid leven hoeft er ziekte aanwezig te zijn, maar het is goed zo het leven is klaar en voltooid. Bij een voltooid leven is het alleen nog voortbestaan tot de dood, doelen zijn er niet echt meer. 

Beschrijf een aantal verlieservaringen die ertoe kunnen bijdragen dat ouderen hun leven als uitzichtloos ervaren.
Het gaat dan om het lijden vanwege lichamelijke aftakeling, het inkrimpen van de sociale kring door het verlies van betekenisvolle naasten, het verlies van status (verlies maatschappelijke rol), afhankelijk zijn van zorg en verlies van mentale capaciteit (dementie), verlies van vertrouwde woonomgeving en gemis aan privacy en intimiteit.

Op welke wijze dienen professionals ouderen met een ‘stervenswens’ te benaderen? Welke valkuil dienen zij daarbij te omzeilen?
Een luisterend oor bieden is het belangrijkste. Een valkuil is te snel oplossingen aandragen en vertellen wat er nog goed is in het leven. De ouderen zitten niet te wachten op welke vorm van therapie dan ook, maar wil zijn/haar verhaal kwijt.

Verplaats je in de positie van een oudere met een stervenswens en formuleer een zingevingsvraag (zie trage vragen)
Wat brengt er nog geluk in het leven?
Wat stelt u zich voor bij de dood?

Verplaats je in de positie van een professional die zich geconfronteerd ziet met een oudere die worstelt met de door jou geformuleerde zingevingsvraag. Op welke wijze zou jij deze oudere met een stervenswens willen begeleiden?
Een luisterend oor bieden, een ouderen ook alleen laten om na te denken en er op een later tijdstip op terug komen. In ieder geval open het gesprek aangaan op een manier dat de oudere zich gehoord voelt en niet geremd.

Welke twee waarden spelen een rol in de discussie over euthanasie bij dementie?
Zelfbeschikking en barmhartigheid

Tot welke van deze twee waarden voel jij je het meest aangesproken en waarom?
Zelfbeschikking, ik vind het belangrijk dat mensen, maar ook ik zelf over zaken in het leven kunnen beslissen.

Welk motief ligt vaak ten grondslag aan het euthanasieverzoek (bij dementie)?
De wens om controle te houden over het eigen leveneinde.

Hoe ervaren mensen met dementie het “lijden” zelf volgens het gedane onderzoek?
Gelukkig blijkt uit het onderzoek van De Boer en Hertogh dat mensen met dementie lang niet allemaal aangeven ondraaglijk te lijden. Alleen kwalitatief onderzoek als dit, waarbij een beperkt aantal mensen wordt geïnterviewd, levert weliswaar heel waardevolle informatie op, maar kan niet als bewijs dienen dat mensen met dementie niet ondraaglijk lijden. Overigens blijkt wel uit onderzoek dat mensen als puntje bij paaltje komt, meer lijden kunnen verdragen dan ze van te voren hadden voorzien. Zij hebben het vermogen zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden en hun grenzen te verleggen.

Wat wordt er verstaan onder ‘the disability paradox’?
Personen die in de visie van anderen in een niet-benijdenswaardige situatie verkeren, een onverwachte hoge kwaliteit van leven rapporteren.

Wat is oplossingsgerichte gespreksvoering?
Oplossinggerichte gespreksvoering is een luisterend oor bieden en door sturende vragen een gesprekspartner zelf met een oplossing te laten komen.  Dus geen oplossingen aandragen maar de cliënt zelf oplossing laten verzinnen.

Wat vind je van de oplossingsgerichte vragen die je kunt stellen?
De vragen komen bekend voor van de lessen van oplossingsgerichte gesprekstechnieken. Soms komen ze wat overdreven over, waarbij moeilijk voor te stellen is wat de cliënt er aan zal hebben.

Wat is de kritiek op ‘het vergroten van toezicht bij ouderen met suïcidegedachten’?
Het vergroten van de toezicht is vooral gericht op de beheersing van het suïcidale gedrag, zonder oog te hebben voor de visie van de cliënt van wat er nodig is. Dit kan juist suïcide in de hand brengen doordat het gesprek niet wordt aangegaan. 

Hoe kun je vanuit de oplossingsgerichte methodiek reageren op cliënten met suïcidegedachten? Welke houding kun je hierbij aannemen?
Een open houding en niet veroordelend,  iemand moet het gevoel hebben bij de professional terecht te kunnen. Open vragen stellen waarom dit als oplossing gezien wordt wat de problemen zijn en van daaruit oplossingsgerichte vragen toepassen.

Wat is volgens jou de waarde van “uitzonderingen”?
De waarde is dat de oplossing vanuit de cliënt zelf komt en voortkomt uit eerdere ervaring dit kan zelfvertrouwen geven

Mijn visie
Het vraagstuk rondom euthanasie blijft lastig. Ik kan begrijpen dat het voor sommige mensen de enige uitweg nog is die zij zien. Ik vind het met name belangrijk dat door middel van het gesprek naar de vraag achter de vraag gezocht wordt. Wil de aanvrager echt uit het leven stappen. Wat zijn de factoren dat maakt dat iemand dat wil, zijn deze factoren niet aan te passen zodat een verzoek tot euthanasie niet meer nodig is. Ik vind het goed dat euthanasie niet zomaar toegepast kan worden en het een weloverwogen beslissingen met veel gesprekken moet zijn.

Literatuur
KNMG wil onderzoek naar ouderen met stervenswens. (2012, februari 2). Mednet .
Haan, R. d., & Bannik, F. (2012). Handboek oplossingsgerichte gespreksvoering met ouderen. Pearson.
Ligtvoet, F. (2013, Maart 21 ). Ouderen, voer de regie over uw eigen dood . BN de Stem , p. 4.
Touwen, D. (2011, Oktober). Botsende visies. Denkbeeld , pp. 16-19.
Wijngaarden, E. v. (z.d.). Voltooid leven. Maatwerk .