Blue Zones

In vijf gebieden in de wereld bereiken veel mensen in die gemeenschap in goede gezondheid een hoge leeftijd. Deze gebieden zijn onderzocht en in al deze gebieden zijn de volgende principes van belang bij de gezonde hoge levensverwachting:

1. Natuurlijk bewegen
2. Doel blijven hebben
3. Relaxen/meditatie
4. Alcohol met mate
5. Religie en spiritualiteit
6. Vrienden hebben/eenzaamheid
7. Duurzame relaties
8. Voeding
9. Positief denken

Bij elk principe is er een wetenschappelijk artikel gezocht om te ondersteunen dat het gezondheidswinst oplevert. In de beschreven stukken staat een verwijzing naar het onderzoek. Aan het einde zijn alle links per onderwerp terug te vinden.

1.Natuurlijk bewegen
Een sedentaire levensstijl is niet goed voor de gezondheid van de mens en zorgt voor verhoogd risico op het ontwikkelen van verschillende gezondheidsproblemen zoals diabetes, hart-en vaatziekten en osteoporose. Veel observerende studies hebben aangetoond dat verhoogde beweging een positief effect heeft op het verminderen van deze chronische ziekten. Het wetenschappelijke onderzoek van Bize et al. (2007) richt zich op de relatie tussen gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven en fysieke activiteit. Onder de kwaliteit van leven vallen verschillende factoren zoals fysiek, sociaal en mentaal. Uit de review blijkt dat er een associatie lijkt te zijn met een hogere kwaliteit van leven bij een hogere fysieke activiteit. Het meten van de kwaliteit van leven moet verbeterd worden en hopelijk wordt de populatie ‘gezonde’ mensen nu aangemoedigd om meer te gaan bewegen, en niet alleen de chronische zieken.

2. Doelstelling
Het hebben van een doel wordt consequent genoemd als indicator om gezond ouder te worden. Het  hebben van een doel zou risico voor mortaliteit verlagen, waardoor men gezond oud kan worden. In de studie van Hill & Turiano (2014) worden deze bevindingen uitgebreid door met behulp van de gegevens van het longtidunale onderzoek Midlife in de Vereinigde Staten te onderzoeken of een doel in leven een langere levensduur bevordert gedurende de volwassene jaren.  In het onderzoek wordt aangetoond dat doelgerichte mensen langer leefden dan hun collega’s tijdens de 14 jaar na de nulmeting. Zelfs na de correctie voor andere markers van psychologische en affectieve welzijn.  De lange levensduur bleek echter niet afhankelijk te zijn van de leeftijd van de participanten
De conclusie is dat het hebben van een doel een sterke buffer lijkt te zijn tegen sterfte risico gedurende de volwassenheid.

3. Relaxen
Om invloed te kunnen uit oefenen op de lengte van de levensduur van de mens , is het van belang dat de veranderbare determinanten van celveroudering begrepen worden.  Telomeren in de cel kunnen een antwoord vormen op deze vraag. Telomeren zijn de beschermende kappen aan het einde van chromosomen. De lengte van de telomeren biedt inzicht in de mitotische cellen en mogelijk in de levensduur van organismen.  Chronische stress en depressie wordt gelinkt aan de lengte van de telomeren. Hierdoor rijst de vraag of en hoe celveroudering gemodeuleerd kan worden door het psychische functioneren.  In het onderzoek van Epel, Daubenmier, Moskowitz, Folkman, & Blackburn (2009) worden er twee psychologische processen beschouwd.  De bedreiging op psychologisch stress en het tegenovergestelde  namelijk mindfulness. Van beide wordt onderzocht wat het effect is op celveroudering.  Psychologische stress, waarbij in het bijzonder de inschatting van een dreiging, rumineren gedachtes wat kan leiden tot een langdurige staat van reactieviteit. Daar tegenover lijden mindfuless meditatie technieken tot een verschuiving een dreiging naar een uitdaging waardoor de ruminerende gedachten en de stress verminderd worden.
In het onderzoek is er data geriewed met betrekking tot de lengte van telomeren bij cognitieve stress en stressopwinding en huidige nieuwe data met een link tussen een cognitieve dreigen en de telomeren lengte. Gezien het patroon dat tot nu toe onthuld wordt, is het de voorspelling dat bepaalde vormen van de meditatie een positief effect hebben op de gedachten en de hormonale factoren waardoor de lengte van de telemoren gehandhaafd worden. Aspecten van dit model moeten nog verder onderzocht worden.

4. Alcohol
Wijn wordt met zowel schadelijke als gezonde effecten voor de gezondheid geassocieerd.  In frankrijk is de sterfte aan cardiovasculaire ziekten lager dan in landen met vergelijkbare consumptie van verzadigde vetten. Dit wordt het Franse paradox genoemd. Deze opvatting en het mediterrane dieet suggereert een voordeel van wijn voor de gezondheid. Wijn heeft een complexe samenstelling die door verschillende factoren wordt beïnvloed, zoals rood, wit het druivenras en andere variabelen.  Alcohol en fenolische verbindingen zouden de factoren zijn waardoor wijn gezond is.  Alcohol is al uitgebreid onderzocht en het is de vraag of wijn op zich extra voordelen biedt. Resveratrol en quercetine zouden ook stoffen zijn waardoor wijn een goede invloed heeft, er zijn voor beide stoffen maar met name voor resveratrol bevestiging uit experimenten dat ze een gunstige invloed hebben op de balans van de organen. Echter is het de vraag of dat de pharmologische dosissen die gebruikt zijn tijdens de onderzoeken vertaald kan worden naar klinische bevindingen. Klinische studies zijn verstoord door de manier van waarnemen en daarnaast kunnen er ook verstorende factoren hebben opgetreden zodat de abstracte voordelen van wijn niet duidelijk zijn. Niettemin er er weinig twijfel en is er een redelijke unanimiteit voor de gunstige effecten van wijncomsumptie in hart-en vaatziekten, diabetes,  osteporose en misschien een effect op neurologische verschijnselen en een lange levensduur.Uit de observaties lijkt dat het geen gunstige invloed heeft op kanker. Het matig consumeren van wijn lijkt dus een positief effect te hebben (Artero, Artero, Tarín, & Cano, 2015).

5. Spiritualiteit
De populatie van mensen wordt steeds ouderen en steeds meer individuen hebben een zeer hoge leeftijd waarvan er steeds meer zullen bij komen. In een kwalitatieve studie van Manning, Leek, & Radina( 2012) wordt er door middel van diepte interviews met zestien honderdjarigen het belang van spiratualiteit geanalyseerd. Uit de resultaten blijkt dat spiritualiteit belangrijk is voor een oudere volwassenene in de levensloop met name op een gevorderde leeftijd. Er is een indicatie dat spiritualiteit de belangrijskte factor is voor support en een belangrijk bron van hulp in het latere leven en spiritualiteit draagt bij aan een continuiteit gedurende de levensloop  van honderjarigen.
Daarbij zorgt spiritualiteit voor een belangrijke component van de dagelijkse bezigheden en zorgt voor een kader om de zin van het lange leven dat ze geleefd hebben te leren begrijpen.  De resultaten van het onderzoek ondersteunen de noodzaak voor mensen om het belang van spiritualiteit te overwegen in het latere leven, met name tijdens de laaste levensjaren.

6. Eenzaamheid
Uit amerikaans onderzoek blijkt dat bij 60-plussers eenzaamheid een voorspeller is van functionele achteruitgang en mortaliteit. Door eenzaamheid kunnen mensen last hebben van stress en een verminderd kwaliteit van leven. Het onderzoek was een longtudinaal cohortonderzoek. In totaal hebben er 1604 60-plussers met een gemiddelde leeftijd van 71 deelgenomen. In 2002 werden de deelnemers voor  eerst ondervraagd vervolgens elke twee jaar voor een follow-up tot 2008. Bij het interview werd er gevraagd of de 60-plussers zich verlaten en/of geisoleerd voelden en gezelschap miste. Op basis daarvan werden de deelnemers ingedeeld in categorieën van eenzaam tot niet eenzaam 693 60-plusser vielen in de categorie van eenzaam. Behalve alleenstaande voelden ook samenwoonden of getrouwde deelnemers zich eenzaam.
De punten waarop gemeten werd tijdens het onderzoek waren tijdstip van overlijden binnen 6 jaar en functionele achteruitgang op ADL, mobiliteit, traplopen en beweging van de bovenste ledematen.  Er werd gecorrigeerd op demografische variabelen, sociaaleconomische status, leefsituatie, depressie en diverse medische condities.
Op alle gebieden van het functioneel functioneren wordt er achteruitgang waargenomen bij eenzaamheid. Eenzaamheid wordt ook geassocieerd met een verhoogd risico op mortaliteit.
Conclusie is dan ook dat eenzaamheid een voorspeller is voor functionele achteruitgang en mortaliteit. (Perissinotto, Cenzer, & Covinsky, 2012).

7. Duurzame relaties
Door voort te bouwen op tientallen onderzoeken van Terman Life Cycle Studie wordt er door de onderzoekers Kern, Della Porta, & Friedmand (2014) een levenspadmodel gepresenteerd.  Met het model kan begrepen worden wat van invloed is op de bloei van leven van volwassene  op de lange termijn met betrekking tot gezondheid en levensduur. Hierbij wordt er in het bijzonder ingegaan op de kindpersoonlijkheid en volwassen sociale relaties. De verkregen data is afgeleid en aangevuld vanuit de Terman studie. 570 mannen en 451 vrouwen namen deel aan het onderzoek. De gegevens van de participanten zijn gebruikt om een regressie en survival analyse modellen te ontwikkelen zodat van de persoonlijkheid vanuit de kindertijd te voorspellen is. Daarnaast worden ook de volwassen psychosociale factoren getest  en de daaropvolgende levensduur. Onder volwassen psychosociale factoren worden  subjectief welzijn, familierelaties, maatschappelijk betrokkenheid, subjectieven prestatie en ontberingen verstaan. Kind persoonlijkheid is gerelateerd aan midlife sociale relaties, welzijn en ontbereing.
Nauwgezetheid en goede sociale relaties voorspelde een langere levensduur terwijl subjectief welbevinden niet gerelateerd is aan sterfterisico. Door meerdere factoren van het leven over een langere periode te bestuderen kunnen belangrijk factoren ontdekt worden over de persoonlijkheid en de rol daarvan in voortijdige sterfte of levensduur. 

8. Voeding
Uit epidemiologische en experimentele gegevens blijkt dat voeding een centrale rol speelt bij de pathogenese van vele leeftijdgebonden chronische ziekten en in de biologische veroudering.  Uit verschillende dierstudies wordt gesuggereerd dat de mate en het tijdstip van caloriebeperking (CR)  en dieet samenstelling een grote rol speelt bij het bevorderen gezondheid en levensduur. Hierbij is het stigma dat alleen calorieiname van belang is voor de gezonde levensduur doorbroken. Uit studies bij mensen blijkt dat bij een langdurige caloriebeperking (CR) er voldoende nutriënten worden ingenomen. Daarnaast resulteert het in verschillende metabole aanpassingen die het risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes, hoge bloeddruk, hart-en vaatziekten en kanker verminderd.  Daarnaast bestrijd CR  ook de verwachte leeftijdsgebonden verandering in myocardiale stijfheid, autonome functie en genexpressie in de menselijke skeletspier. Het is echter mogelijk dat sommige gunstige effecten op de gezonde stofwisseling niet volledig zijn toe te schrijven aan CR. Maar door de hoge kwalteit van de voeding die geconsumeerd wordt zoals strikte veganistische diëten. Meer onderzoek is nodig om interacties  tussen enkele nutriënt modificaties, de mate van CR en de frequentie van voedselcomsumptie bij het veranderen van metbole processen op een gunstige manier voor de levensduur te bewijzen (Rizza, Veronese, & Fontana, 2014).

9. Positief denken
Uit een analyse van 160 studies door psychologen van de Universiteit van Illnois blijkt dat mensen die positief in het leven staan, langer gezond blijven en langer leven.  In één de studies werden er 50.000 studenten 40 jaar lang gevolgd.Hieruit bleek dat mensen die pesimistisch zijn minder oud werden dan de optimisten.  Hoewel er een sterke relatie is, is er nog geen direct bewijs dat optimistisch zijn en geluk per definitie leidt tot een langer leven. Echter vindt  Prof Diener dat er behalve campagnes om mensen te laten stoppen met roken en te laten bewegen ook campagnes moeten komen voor positiviteit. Dus be happy, dont worry: vermijd somberheid en chronische woede (Diener & Chan, 2011).

Bronnen:

Beweging
https://www.sciencedirect.com.ezproxy.avans.nl/science/article/pii/S0091743507003027?np=y
Doelstelling
https://aging.wisc.edu/midus/findings/pdfs/1370.pdf
Relaxen
https://www.ncbi.nlm.nih.gov.ezproxy.avans.nl/pmc/articles/PMC3057175/
Alcohol
https://www.sciencedirect.com.ezproxy.avans.nl/science/article/pii/S0378512214002941?np=y
Spiritualiteit
https://www.ncbi.nlm.nih.gov.ezproxy.avans.nl/pmc/articles/PMC3489187/
Eenzaamheid
https://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=1188033
Duurzame relaties
https://onlinelibrary.wiley.com.ezproxy.avans.nl/doi/10.1111/jopy.12062/full
Voeding
https://www.sciencedirect.com.ezproxy.avans.nl/science/article/pii/S1568163713000901?np=y
Positiviteit
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1758-0854.2010.01045.x/abstract